«وَرس» از جمله فیلم‌های مستندی است که نیازمند دسترسی به سناد و مدارک تاریخی موثقی بود و متأسفانه منبع و مرجعی در داخل کشور برای این منظور وجود نداشت و یا اطلاعات به شکلی ناقص در اختیار ما قرار گرفت.
به گزارش ستاد خبری پنجمین جشنواره فیلم و عکس فناوری و صنعتی«فردا»، فیلم «وَرس» از جمله فیلم‌های تحسین شده این دوره از جشنواره «فردا» است که در بخش موضوعی ویژه به نمایش درآمد. فیلم برپایه اسناد تاریخی مکتوب و تصویری تاریخی به احداث پل ورسک در امتداد خط راه آهن شمال در دوره پهلوی اول اشاره دارد و بنا به گفته جواد وطنی؛ کارگردان این مستند، بیش از 5 سال وقت صرف تحقیق و پژوهش آن شده است.
جواد وطنی؛ کارگردان فیلم مستند«وَرس» در مورد ساخت مستند پژوهش‌محور و مشکلات و سختی‌های آن گفت: بزرگترین مانع بر سر راه ساخت چنین فیلم‌هایی فقدان آرشیو مناسب از اسناد و مدارک مورد نیاز است که در این مورد خاص به جرئت می‌توانم بگویم که به جز چند مرجع به شکل پراکنده، هیچ منبع مناسبی برای دراختیار گرفتن این اسناد و مدارک وجود نداشت.
وی ادامه داد: تازه به شرط دست پیدا کردن به همین منابع نسبتاً ناقص در مورد سوژه مورد نظر برای ساخت فیلم، در روند اجرایی آن شاهد هستیم که فرایند ساخت فیلم دچار ممیزیهایی شده و همین منابع ناچیز از اسناد و مدارک مورد نیاز نیز به طور کامل در اختیار ما قرار نمی‌گیرد که شاهد این مدعا رجوع من به مرکز اسناد وزارت خارجه بود که با وجود آنکه خوشبختانه توانستم در آنجا بیش از یک هزار سند مکتوب و بیش از 300 فریم عکس در مورد تاریخچه پل ورسک به دست آورم اما در نهایت مسئولان از در اختیار گذاشتن اسناد تصویری مربوط به این سوژه سرباز زدند.
وطنی تصریح کرد: البته باید به این نکته اشاره کنم که موضوع پل ورسک از جمله موضوعات خاصی بود که من بالاخره توانستم در فرایند پژوهش و تحقیق پیرامون ساخت فیلمی با این موضوع البته با پیگیری و مساعدت شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران به شرکت کامپساکس، واقع در کپنهاگ دانمارک به عنوان پیمانکار سازنده این پل، معرفی شوم و انصافاً باید بگویم مرکز آرشیو این کمپانی با مراجعه‌ای که به آنجا داشتم، اطلاعات و اسناد کافی در اختیار داشتند و آنچه را که مورد نیازم بود را در اختیار من گذاشتند.
این مستندساز افزود: به هر حال سازه‌هایی همچون پل ورسک که ثبت ملی در سازمان میراث فرهنگی ما شده‌اند از جمله شاخصه‌های فرهنگی و جاذبه‌های گردشگری کشور ما محسوب می‌شوند و باید در مورد آنها محصولات فرهنگی و هنری فراوانی برای شناخت و اطلاعات مردم از میزان عمر و قدمتی که دارند و اینکه طی چه فرایندی ساخته شده‌اند، تولید شود و به نظرم فیلم‌هایی همچون«وَرس» می‌توانند اطلاعات مفیدی در مورد داشته‌های فرهنگی ما که البته ماهیتی صنعتی و علمی دارند، در اختیار مخاطبان قرار دهند.
وی در پایان تأکید کرد: از جمله نکات مهمی نیز که باید به آن توجه کنیم اینکه در موضوعات گوناگونی همچون صنعت راهسازی و ریلی کشور، ما اسناد شفاهی فراوانی در اختیار داریم که من به شخصه در ساخت این فیلم به سراغ آنها رفتم؛ منظورم شاهدان عینی و بومی فرایند احداث این پل در منطقه ورسک بودند که البته جملگی آنها در سنین کهنسالی به سر می‌برند و جای تأسف دارد تا زمانی که ایشان در قید حیات هستند، اطلاعات و خاطراتی که آنها از وقایع گوناگون در حافظه خود دارند، جایی ثبت و ضبط نشود، به جرئت می توانم بگویم مسائلی که ایشان در فرایند تحقیق این فیلم در اختیار ما گذاشتند به مثابه تاریخ شفاهی که متأسفانه جایی به زودی از بین خواهد رفت.
یادآور می‌شود، پنجمین جشنواره فیلم و عکس فناوری و صنعتی«فردا» به دبیری بهزاد رشیدی تا فردا یکشنبه 14 مهرماه در خانه هنرمندان ایران به کار خود ادامه خواهد داد.
